Program interdyscyplinarnego wsparcia dla dzieci z zaburzeniami rozwojowymi oraz systemowej terapii rodziny
Donator:
Urząd Miasta Opole
Kwota dofinansowania:
100 000,00 zł
Okres realizacji:
Od 2 maja do 30 listopada 2011 roku
Cel projektu:
Zwiększenie dostępu do interdyscyplinarnych form wsparcia dla rodzin z dziećmi wykazującymi deficyty rozwojowe, w tym zaburzenia związane z syndromem FAS/FAE poprzez działalność zespołu diagnostyczno-terapeutycznego dla dzieci oraz systemową terapię rodziny.
Beneficjenci:
Bezpośrednimi odbiorcami projektu będą dzieci z terenu miasta Opola w wieku od 0 do 10 lat wykazującymi zaburzenia rozwojowe – przede wszystkim dzieci krzywdzone, osamotnione, zaniedbane wychowawczo, wychowujące się w rodzinach adopcyjnych i zastępczych bądź też w rodzinach biologicznych zagrożonych wykluczeniem społecznym. Beneficjentami projektu będą bowiem także rodzice i opiekunowie dzieci, mający problem w codziennym zmaganiu się z trudnościami wychowawczymi, obwiniający nierzadko siebie za problemy swoich dzieci, wykazujący bezradność, nie posiadający wiedzy na temat zaburzeń rozwojowych oraz syndromu FAS/FAE. Dzięki odpowiednim konsultacjom oraz systemowej terapii rodzin zyskają większą świadomość problemów mających wpływ na funkcjonowanie całej rodziny oraz sposobów ich rozwiązywania.
Geneza projektu:
Każdego roku w Polsce rodzi się ok. 9 tys. dzieci dotkniętych zaburzeniami rozwojowymi spowodowanymi kontaktem z alkoholem w okresie życia płodowego (z tego ok. 900 dzieci cierpi na pełnoobjawowy FAS – Alkoholowy Zespół Płodowy). Zaburzenia te charakteryzują się trwałym uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego (objawiającym się m.in.: opóźnieniem rozwoju, zaburzeniami zachowania, obniżeniem sprawności intelektualnej) oraz występowaniem licznych zaburzeń fizycznych (dysmorfii twarzy, wad układu kostno-mięśniowego, anomalii w budowie wątroby, serca, nerek, narządów płciowych).Bez profesjonalnej diagnozy i terapii dzieci te są szczególnie podatne na znalezienie się w kręgu wykluczenia społecznego.
Trafna, interdyscyplinarna diagnoza oraz odpowiednia i regularna terapia może pomóc dziecku „przeskoczyć” nawet 2-3 poziomy rozwojowe w ciągu roku. Tym, co utrudnia rodzicom zapewnienie dziecku profesjonalnej diagnozy i terapii jest również fakt, że muszą oni odwiedzić wielu specjalistów na ogół pracujących w różnych i znacznie oddalonych od siebie ośrodkach. Niezwykle ważne jest więc, by dziecko mogło zostać poddane diagnozie i ewentualnie terapii w jednym miejscu i aby zajmowali się nim specjaliści współpracujący ze sobą i pozostający w ścisłym kontakcie. Ponadto istotne jest, by wspierać też całe rodziny (naturalne, adopcyjne i zastępcze) doświadczające różnych problemów związanych z trudnościami wychowawczymi i opiekuńczymi.
W ostatnich latach coraz większe znaczenie w pracy z rodzinami doświadczającymi trudności i problemów odgrywa systemowa terapia rodzin wynikająca z założenia, iż rodzina tworzy całościowy system, w którym problem czy choroba ma wpływ na funkcjonowanie wszystkich członków rodziny. Zgodnie z założeniem systemowej terapii rodzin, jeśli jednostka ma się zmienić (np. wyzdrowieć, przestać przejawiać trudności wychowawcze itd.), kontekst, w którym ona żyje również musi ulec zmianie. Nie można bowiem pracować wyłącznie z dziećmi bez pracy z ich rodzicami i otoczeniem. Obiektem terapii przestaje więc być osoba, staje się nim natomiast układ związków, w jakie ta osoba jest uwikłana. Celem terapii jest więc indywiduacja i zmiana struktury (zamiast usuwania symptomów), osiągnięcie dojrzałości psychicznej, zdolności do pracy (nauki) i darzenia innych miłością oraz gotowość do wzięcia za siebie odpowiedzialności.
Opis realizowanych działań:
1. Kampania promująca projekt
2. Dyżury specjalistów interdyscyplinarnego zespołu diagnostyczno-terapeutycznego dla dzieci
Kompleksowość diagnozy i terapii dokonywanej przez interdyscyplinarny zespół wymaga zaangażowania wielu specjalistów z różnych dziedzin. Średnio raz w tygodniu zespół ten będzie dyżurować w dostępnych dla dzieci i ich rodzin godzinach, by umożliwić skonsultowanie dziecka z kilkoma specjalistami bez konieczności ciągłego przemieszczania się.
3. Systemowa terapia rodziny
Terapeuta rodziny podejmie się pracy z rodzicami bądź opiekunami dzieci, zgłaszającymi trudności wychowawcze, proponując udział w terapii małżeńskiej/rodzinnej opartej o teorię i tzw. myślenie systemowe. Oznacza to, że problemy, z jakimi zgłasza się do terapii rodzina będą rozpatrywane jako problemy całego systemu rodzinnego, z perspektywy interakcyjnej. Analizowany będzie wpływ danego problemu na relacje pomiędzy poszczególnymi członkami rodziny, a także generowane będą pomysły pozwalające problem rozwiązać lub zminimalizować. Sesje terapii systemowej prowadzone będą przez terapeutę, który w zależności od potrzeb konkretnej rodziny stosować będzie różne techniki pracy, takie jak analiza problemu w świetle tradycji rodzinnych, formułowanie zadań dla członków rodziny celem poprawy funkcjonowania czy też próbowanie nowych sposobów rozumienia się i porozumiewania w rodzinie oraz radzenie sobie z zaburzeniami dziecka w kontekście funkcjonowania całej rodziny itp.
