Rodzinna piecza zastępcza jest organizowaną przez powiat formą zapewnienia opieki dziecku pozbawionemu całkowicie lub częściowo opieki rodzicielskiej. Jest to przejściowa – okresowa forma opieki nad dzieckiem, którą tworzą małżonkowie lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim. W rodzinach zastępczych umieszcza się dzieci, których rodzice zostali trwale lub czasowo pozbawieni praw rodzicielskich lub gdy władza ta została im ograniczona. Umieszczenie dziecka w rodzinie zastępczej następuje na podstawie orzeczenia sądu i po uzyskaniu zgody rodziców zastępczych.
Formami rodzinnej pieczy zastępczej są:
1) rodzina zastępcza
a) spokrewniona,
b) niezawodowa,
c) zawodowa, w tym zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego i zawodowa specjalistyczna;
2) rodzinny dom dziecka.
Rodzaje rodzin zastępczych zawodowych specjalistycznych:
1) zawodowa specjalistyczna sprawująca opiekę i wychowanie nad dziećmi niepełnosprawnymi;
2) zawodowa specjalistyczna sprawująca opiekę i wychowanie nad dziećmi umieszczanymi na podstawie przepisów o postępowaniu w sprawach nieletnich.